در دنیای قهوه، انواع مختلفی از دانه‌ها وجود دارند که هر کدام طعم و ویژگی‌های خاص خود را دارند. اما در میان این دانه‌ها، یکی از انواع کمتر شناخته شده و جذاب، قهوه اکسلسا (Coffea excelsa) است. اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت و جذاب از قهوه هستید، قهوه اکسلسا می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل برای شما باشد. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، طعم، تاریخچه و نحوه تهیه این نوع قهوه خواهیم پرداخت. همراه ما باشید تا با این قهوه ویژه آشنا شوید و دلیل محبوبیت آن را بفهمید.
1. قهوه اکسلسا چیست؟
قهوه اکسلسا یک نوع خاص از گونه قهوه لیبریکا (Coffea liberica) است. این دانه در ابتدا از غرب آفریقا به دیگر نقاط دنیا منتقل شده و امروزه در مناطق مختلفی مانند جنوب شرق آسیا، فیلیپین، و مالزی کشت می‌شود. برخلاف قهوه‌های عربیکا و روبوستا، که بیشتر در بازارهای جهانی رایج هستند، اکسلسا در برخی بازارهای خاص طرفداران زیادی پیدا کرده است.
این نوع قهوه به دلیل طعم‌های منحصر به فرد و رایحه‌های پیچیده‌ای که دارد، در دسته قهوه‌های “خاص” یا “ویژه” قرار می‌گیرد. اما چه چیزی قهوه اکسلسا را از دیگر انواع متمایز می‌کند؟ در ادامه به ویژگی‌های این قهوه خواهیم پرداخت.
ویژگی‌های منحصر به فرد قهوه اکسلسا
قهوه اکسلسا در مقایسه با دیگر دانه‌ها، ویژگی‌هایی خاص و جذاب دارد. از جمله ویژگی‌های مهم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طعم پیچیده و متنوع: قهوه اکسلسا طعمی پیچیده با نت‌های میوه‌ای، دودی و خاکی دارد که تجربه‌ای جذاب و متفاوت از قهوه را به ارمغان می‌آورد. این طعم‌ها آن را از قهوه‌های عربیکا (با طعم ملایم‌تر و شیرین‌تر) و روبوستا (با طعم تلخ‌تر و قوی‌تر) متمایز می‌کند.
- اسیدیته بالا: این قهوه اسیدیته‌ای تیز و شاداب دارد که آن را برای کسانی که طعم‌های ترش و تازه را دوست دارند، ایده‌آل می‌کند. در مقایسه با عربیکا که اسیدیته ملایم‌تری دارد، اکسلسا طعمی شدیدتر و زنده‌تر ارائه می‌دهد.
- رایحه منحصر به فرد: قهوه اکسلسا رایحه‌ای ترکیبی از میوه، دود و گل دارد که هنگام دم کردن حس خوبی را ایجاد می‌کند. این رایحه، بر خلاف رایحه‌های غالب‌تر در روبوستا که عموماً خاکی و تند است، ملایم‌تر و پیچیده‌تر است.
- بدن متوسط: بدنی نه خیلی سنگین و نه خیلی سبک، که طعم‌ها را به خوبی متعادل و دلپذیر می‌کند. این ویژگی مشابه عربیکا است که بدنی سبک‌تر از روبوستا دارد، اما در عین حال قوی‌تر از عربیکا است.
- مقاومت بالا در برابر بیماری‌ها: این قهوه نسبت به دیگر گونه‌ها مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌ها و آفات دارد و کشت آن در شرایط مختلف امکان‌پذیر است. این ویژگی مشابه روبوستا است که نسبت به عربیکا از مقاومت بیشتری برخوردار است.
- کشت در شرایط خاص: قهوه اکسلسا نیاز به آب و هوای گرم و مرطوب و ارتفاعات پایین‌تر از سطح دریا برای رشد مناسب دارد. این شرایط مشابه با عربیکا است که نیاز به ارتفاعات بیشتر و شرایط خاص برای رشد دارد.
- فرآوری خاص: دانه‌های اکسلسا برای حفظ طعم خاص خود به‌طور دقیق و با روش‌های متفاوت فرآوری می‌شوند. این فرآوری در اکسلسا مشابه با عربیکا است، در حالی که روبوستا معمولاً فرآوری ساده‌تری دارد.
- کافئین کمتر نسبت به روبوستا: قهوه اکسلسا کافئین کمتری نسبت به روبوستا دارد و برای کسانی که به کافئین متوسط نیاز دارند، مناسب است. در حالی که روبوستا میزان کافئین بالاتری دارد، اکسلسا مشابه عربیکا است که کافئین کمتری نسبت به روبوستا دارد.
طرز تهیه چگونه قهوه اکسلسا
تهیه قهوه اکسلسا مشابه با دیگر انواع قهوه است. با این حال، برای بهره‌برداری کامل از طعم‌های پیچیده آن، بهتر است برخی نکات را رعایت کنید:
- انتخاب دانه تازه: همان‌طور که برای هر نوع قهوه‌ای باید دانه‌های تازه را انتخاب کنید، برای اکسلسا هم این موضوع بسیار مهم است. دانه‌های تازه به شما این امکان را می‌دهند که بهترین طعم‌ها و رایحه‌ها را استخراج کنید.
- روش دم‌آوری مناسب: قهوه اکسلسا با روش‌هایی مانند قهوه‌سازهای دستی، فرنچ پرس یا حتی دستگاه‌های اتوماتیک قابل تهیه است. هر یک از این روش‌ها می‌تواند طعم و ویژگی‌های خاصی از قهوه را نمایان کند.
- میزان آسیاب: برای بهترین نتیجه، دانه‌ها باید به اندازه متوسط آسیاب شوند. اگر دانه‌ها خیلی ریز آسیاب شوند، قهوه تلخ می‌شود و اگر خیلی درشت باشند، طعم آن ضعیف خواهد بود.
4. تاریخچه قهوه اکسلسا
قهوه اکسلسا تاریخچه‌ای طولانی دارد. این نوع قهوه ابتدا در غرب آفریقا کشت می‌شد و سپس به دیگر مناطق دنیا مانند جنوب شرقی آسیا منتقل شد. دانه‌های اکسلسا به دلیل مقاومت بالایی که در برابر بیماری‌ها دارند، می‌توانند در شرایط مختلف آب و هوایی رشد کنند. به همین دلیل، کشت آن در کشورهای مختلف گسترش یافته است.
قهوه اکسلسا به دلیل طعم خاص خود، به‌ویژه در میان کسانی که به دنبال تجربه‌ای متفاوت از قهوه هستند، محبوبیت پیدا کرده است. امروزه، این قهوه در کشورهای مختلف تولید می‌شود و به عنوان یکی از انواع نادر و خاص قهوه در بازار شناخته می‌شود.
بیشتر بخوانید: قهوه لیبریکا چیست؟ همه‌چیز درباره قهوه لیبریکا
قهوه اکسلسا در مقایسه با دیگر انواع قهوه
حال که با ویژگی‌های قهوه اکسلسا آشنا شدیم، بهتر است آن را با دیگر انواع معروف قهوه مانند عربیکا و روبوستا مقایسه کنیم:
- عربیکا: عربیکا یکی از رایج‌ترین انواع قهوه است و طعمی ملایم و شیرین دارد. در حالی که اکسلسا طعمی پیچیده‌تر و دودی‌تر دارد.
- روبوستا: روبوستا معمولاً طعمی تلخ‌تر و قوی‌تر دارد و از نظر کافئین نیز بیشتر از عربیکا و اکسلسا است. قهوه اکسلسا اما از نظر طعم، میانگینی بین این دو نوع است.
- اکسلسا: قهوه اکسلسا با طعم و رایحه‌ای منحصر به فرد، اسیدیته‌ای بالا و بدنی متوسط، تجربه‌ای خاص و متفاوت از قهوه را به شما می‌دهد.
فواید مصرف قهوه اکسلسا
قهوه اکسلسا نه تنها از نظر طعم جذاب است، بلکه فواید زیادی برای سلامتی نیز دارد. برخی از فواید آن عبارتند از:
- افزایش انرژی: قهوه اکسلسا به دلیل میزان کافئین موجود در آن می‌تواند انرژی شما را افزایش دهد و به شما کمک کند که در طول روز سرحال و فعال باشید.
- تقویت تمرکز: کافئین موجود در قهوه می‌تواند تمرکز و عملکرد مغز را بهبود بخشد.
- حفاظت از سلامت کبد: تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف قهوه به مقدار مناسب می‌تواند از کبد شما در برابر بیماری‌ها محافظت کند.
- حفاظت از سلامت قلب: مصرف قهوه به میزان معقول می‌تواند به بهبود عملکرد قلب و عروق کمک کند و خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
چرا باید قهوه اکسلسا را امتحان کنید؟
اگر تا به حال قهوه اکسلسا را امتحان نکرده‌اید، حالا زمان آن رسیده است که این قهوه با طعم منحصر به فرد و پیچیده را تجربه کنید. این قهوه به ویژه برای کسانی که به دنبال طعم‌های جدید و خاص هستند، یک گزینه ایده‌آل است. علاوه بر این، قهوه اکسلسا می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از قهوه‌های معمولی را برای شما فراهم کند و شما را به دنیای جدیدی از طعم‌ها و رایحه‌ها ببرد.
نتیجه گیری
قهوه اکسلسا با ویژگی‌ها و طعم‌های خاص خود، گزینه‌ای ایده‌آل برای کسانی است که به دنبال تجربه‌ای متفاوت و ویژه از قهوه هستند. با توجه به تاریخچه، ویژگی‌های منحصر به فرد و فواید سلامت آن، این قهوه می‌تواند یک انتخاب عالی برای علاقه‌مندان به قهوه باشد. اگر هنوز این قهوه را امتحان نکرده‌اید، حالا وقت آن رسیده است که از طعم و رایحه‌ی بی‌نظیر آن لذت ببرید.
